Sağlıklı dil genellikle üst ve yanlarda hafif beyazımsı, bütün olarak ise pembe renktedir. Bunun dışında dil renginde değişme, önemli bir sağlık sorununun belirtisi olabilir ve bu durum dil şeklini hatta dokusunu etkileyebilir.
Dil renginde değişme sonucu, bu renklenmelerin bazıları kendi kendine temizlenirken, bazıları tedavi gerektirir. Çeşitli dil renkleri ve bunlarla neden olabilecek muhtemel tıbbi durumlar şöyle özetlenebilir :
Siyah
Keratin birikmesi veya fazlalaşması dil kararmasına neden olabilir. Cilt, saç ve tırnaklarda bulunan bir protein olan keratin, birikmesi sonucu dilde siyah renklenme ve tüylenme olabilir. Bir birikim kötü ağız hijyeni, kullanılan bazı ilaçlar, tütün kullanımı, radyasyon tedavisi nedeniyle olabilir.
Kahve veya siyah çay gibi koyu renkli içecekler de çok tüketilirse dili karartabilir.
Nadir durumlarda kararmış dil, diyabet veya HIV gibi daha ciddi bir sağlık durumundan kaynaklanabilir.
Beyaz
Dil soluklaşır ve beyaz lekeler oluşursa, bu ağız pamukçuğu gibi bir mantar enfeksiyonundan kaynaklanabilir. Oral pamukçuk ağrılı olabilir. Dilde kalın, beyaz veya kırmızı lekelerin oluşmasına neden olabilir. Yutma veya yemekte zorluk oluşturur.
Bir başka olası beyaz renklenme nedeni lökoplaki’dir, dil üzerinde beyaz lekelerin veya plakların oluşmasına neden olur ve genellikle sigaradan kaynaklanır.
Bir tür döküntü olan liken planus nedeniyle de dil beyaz görünebilir.
Mor
Dil, zayıf kan dolaşımı veya kalp rahatsızlığı nedeniyle mor renge dönebilir.
Mor dil Kawasaki hastalığının işareti olabilir. Bu, kan damarlarının iltihaplanmasına neden olan nadir ancak ciddi bir durumdur.
Kırmızı
Dilde kırmızı renklenme ile beraber engebeli bir yüzey olabilir, bu B vitamini eksikliği veya kızıl hastalığı nedeniyle olabilir.
Kırmızı renklenme bir ilaca veya yiyeceğe karşı alerjik reaksiyon olarak ortaya çıkabilir.
Kırmızı, engebeli bir dil, glossit yani dil iltihaplanmasını da gösterebilir. Nadir durumlarda, Kawasaki hastalığının başka bir belirtisidir.
Gri
Coğrafi dil adı verilen bu durum, dil üzerinde grimsi beyaz lekelerin oluşmasına neden olabilir, sonra bu noktalar arasında beyaz çizgiler gelişerek dile bir harita görünümü verir.
Egzama da gri renk değişikliğine neden olabilir. Egzama olan 200 kişiyi kapsayan 2017 tarihli bir çalışma, katılımcılarda % 43.5 oranında gri veya soluk bir dil olduğunu göstermiştir.
Sarı
Dilin sararması genellikle bakteri büyümesinden kaynaklanır. Kötü ağız hijyeni ve ağız kuruluğu, dil üzerinde aşırı bakteri oluşumuna yol açabilir.
Dil siyah ve tüylü hale gelmeden önce sarıya dönebilir. Bu, dilde bulunan papillalar büyüdükçe, dilin yüzeyinde bakterileri tuttuğunun belirtisidir.
Nadir durumlarda ciddi sağlık sorunları dilin sararmasına neden olur. 2019 yılına ait bir araştırmada, sarı dilin diyabet belirtisi olabileceği belirtilmiştir. Başka bir olası neden sarılıktır.
Portakal
Ağız hijyeni veya ağız kuruluğu gibi sararma ile aynı faktörler dilde turuncu renk nedeni olabilir.
Bazı antibiyotikler ve yüksek beta karoten içeren besinler dili turuncuya çevirebilir. Havuçlara renk veren bileşik budur.
Yeşil
Bakteri birikimi nedeniyle dil yeşile dönebilir ve nedenleri sarı veya beyaz bir dil ile aynı olabilir.
Bazı durumlarda, tüylü bir dil yüzeyi gelişebilir.
Mavi
Dilde mavi renk tonu kanda oksijen eksikliğini gösterebilir. Bu durum akciğerlerden alınabilen oksijen eksikliği, kan hastalıkları, kan damarı hastalıkları, böbrek hastalığı nedeniyle olabilmektedir. Kanda düşük oksijen seviyesi ciddidir ve derhal tıbbi müdahale gerektirir.
Egzama, mavi dilin başka bir olası nedenidir.
Dil renginde değişme :
Kısa süreli ve hafif ise zararsızdır. Örneğin, birkaç çilek yemek, bir fincan kahve içmekle dil rengi değişebilir.
Birkaç günden daha uzun süren dil renginde değişme, şekil veya boyutundaki farklılaşma, ağız kuruluğu veya aşırı tükürük salınımı durumlarında mutlaka doktor muayenesi yaptırılmalıdır.
Amerikan Dişhekimleri Birliği’nin sağlıklı ağız için önerileri :
Dişleri günde en az iki kez florür içeren bir diş macunu ile fırçalamak ve diş ipi ile aralarını temizlemek
Şekeri düşük sağlıklı diyet
Düzenli olarak dişhekimi kontrolü
Dil veya dudak piercinginden kaçınmak
Tütün ürünlerinden kaçınmaktır
Kaynak : Medical News Today
547 views