Koronavirüs – Covid19 salgını dolayısıyla çok büyük oran ve zamanda evde kalınan bu süreçte oldukça hareketsiz günler geçirmekteyiz. Evlerimizde olduğumuz bu dönemde mümkün olduğunca günlük egzersizler ile hem vücut hem de diş ve ağız sağlığımızı korumaya özen göstermeliyiz. Düzenli olarak yapılan egzersizin, kalp hastalığı, obezite, tip 2 diyabet ve bazı kanser türlerini azaltma yönünde etkili olduğu araştırmacılar tarafından bildirilmektedir. Bununla birlikte yapılan araştırmalar, düzenli spor yapmak diş ve ağız sağlığını artırabilir demektedir.

Dişhekimliği Dergisi’nde yayınlanan bir çalışma, düzenli fiziksel aktivitenin diş eti (periodontal) sağlığını artırabildiğini göstermiştir. Düzenli egzersiz yapan kişilerin, durağan yaşam sürdürerek hiç spor yapmayan kişilere kıyasla periodontitise % 54 daha az yakalandığı iddia edilmektedir ( 1 ) . Haftada yaklaşık üç kez egzersiz yapan kişilerin de diş ve ağız sağlığı konusunda fayda sağlayabileceği, periodontitis gelişme olasılığının % 33 daha düşük olabileceği bildirilmektedir ( 2 ) .

Vücut Kitle İndeksi ( BMİ – VKİ ) ve Ağız Sağlığı

İnsanların Vücut Kitle İndeksi (VKİ) ile diş sağlığı arasında hayati bir bağlantı vardır. Periodontoloji Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmaya göre, normal kilosunu stabil olarak koruyan ve önerilen miktarda egzersiz yapan kişilerin periodontitis olma olasılığı% 40 daha düşüktür ( 3 ) . Sağlığı geliştiren diğer davranışlar arasında düşük şeker tüketimi, lifli gıdalar, meyve, sebze ve sağlıklı yağlar içeren, Akdeniz tarzı bir beslenme rejimidir.Ağız sağlığını artırmak için önerilen egzersiz miktarı yaşa göre değişirmektedir.

Mayo Klinik sağlıklı yetişkinlerin birçoğu için, yaklaşık 150 dakikalık orta kardiyovasküler egzersiz veya 75 dakikalık güçlü kardiyovasküler egzersiz önermektedir. Kuvvet antrenmanı ayrıca büyük kas grupları için haftada en az iki kez yapılmalı denmektedir ( 4 ) . Bununla beraber spora yeni başlayan kişiler için bu süreler oldukça fazladır. Profesyonel eğitmenlerin önerileri doğrultusunda antrenmanlara çok daha düşük süre ve seviyelerde başlanmalıdır. İlerledikçe egzersiz süreleri ve yoğunlukları arttırılmalıdır. Egzersiz süreleriyle uygulamaları gibi beslenme ve kullanılması gerekebilecek ilaçlar konusunda da mutlaka ilgili uzmanlardan destek alınmalıdır.

Egzersizin ağız sağlığına fayda sağlayabileceği yapılan çalışmalarla netlik kazanmıştır. Diş ve ağız sağlığına özen göstermenin de genel sağlığımızı mutlaka olumlu yönde etkilediği unutulmamalıdır. Avrupa Kardiyoloji Derneği tarafından yakın zamanda yapılan bir çalışmada, dişlerin sık sık fırçalanmasının daha düşük atriyal fibrilasyon ve kalp yetmezliği riski sağladığı bulunmuştur ( 5 ) . Bilim adamları buna neden olarak, sık fırçalama sayesinde dişler ve diş etleri arasındaki ceplerde yaşayan bakteri miktarının azalmasını göstermiştir. Böylece bakterilerin kan dolaşımından uzak tutulduğu bildirilmektedir.

Spor yaparken diş rahatsızlıkları da oluşabilir.

Egzersizin ağız sağlığı için sahip olabileceği faydalara rağmen, yoğun bir şekilde antrenman yapanlar (profesyonel veya yarı profesyonel sporcular gibi), ağır eğitimin ağız sağlığı sorunlarına katkıda bulunabileceğini gösteren bir İskandinav çalışması da bulunmaktadır ( 6 ) . Bu çalışmada özellkle diş minesi aşınmalarından bahsedilmektedir. Mine zayıflığının ana nedenlerinden bazıları, asitli spor içecekleri tüketmek, egzersiz sırasında ağız açıkken nefes almaktır. Sporcular uygun bir su-elektrolit çözeltisi seçerek ve ağızları kapalı olarak nefes alarak burun solunumu ile mine aşınmalarına karşı koyabilirler. Egzersiz sırasında ağız kapalıyken diş sıkma ve gıcırdatma alışkanlığı varsa dişler ve çevre dokular zarar görmektedir. Diş minelerinde aşınma, diş kırılmaları ve çene kaslarında ağrılar oluşabilmektedir. Bu durum dişhekimlerince yapılan ve spor yaparken takılabilecek uygun silikon dişlikler kullanarak engellenebilmektedir.

Koronavirüs salgını sürecinde evlerimizde yapabileceğimiz düzenli spor, genel sağlığımız ile birlikte diş ve ağız sağlığımıza da katkıda bulunacaktır.

Bu süreçte oluşabilecek acil diş rahatsızlıklarıyla ilgili olarak bu link üzerinden bilgi alınabilir.

Kaynaklar :

1. British Dental Journal
2. Dental News
3. Journal of Periodontology
4. Mayo Clinic
5. European Society of Cardiology
6. Science Daily

128 views