Diş Fırçası ve Diş İpi Tarihi

Diş Fırçası Tarihçesi

Günümüzde bilinen diş fırçaları kullanılmaya başlanmadan  önce, bu amaçla  misvak,  kuş tüyleri, hayvan kemikleri , ağaç kıymıkları ve kirpi iğneleri kullanıldığı bilinmektedir.

Misvak dış kabuğu soyulmuş ağaç dalının içindeki liflerden  ibarettir. Liflerin açıldığı kısım  dişlerin fırçalanması için kullanılır. Diş temizliği amacıyla kullanıldığı düşünülen  en erken misvak, M.Ö. 3500 yılına aittir ve  Babil’de bulunmuştur. Milattan önce  3000’e ait  Mısırlı bir mezarda ve milattan önce 1600’de Çin’e ait bazı kayıtlarda da diş fırçasından bahsedilir. Yunanlar ve Romalılar, kürdan benzeri ağaç dallarını kullanmışlardır.

Günümüz modern diş fırçasına benzeyen ilk örnekler,  hayvan kemiklerinden ve domuz kıllarından yapılmış olup, 619 –  907 yılları arasında  Tang Hükümdarlığı  döneminde Çin’de kullanılmıştır. Kıllı diş fırçaları Çin’den  Avrupa’ya  gezginler tarafından  getirilmiş ve Avrupalıların diş fırçası kullanmaya başlaması bu sayede olmuştur.

Milattan sonra  17. yüzyılda Avrupa’da  kullanılmaya başlayan diş fırçasıyla ilgili ilk kayıt, Anthony Wood’un 1690 yılında yazdığı otobiyografisindedir.  Avrupalılar, Çinlilerin domuz kıllarından yapılma diş fırçalarını çok sert buldukları için at kılından yapılan ve  daha yumuşak olan diş fırçalarını tercih etmişlerdir.

Avrupa’da İngiliz William Addis’in  diş fırçasını 1780 yılında üreten ilk kişi olduğu bilinmektedir.  1770 yılında bir isyana sebebiyet verdiği için hapse giren  Addis,  gece yediği yemekten arta kalan  hayvan kemiğine  küçük delikler açmış, bir gardiyandan  aldığı hayvan kıllarını, üzerinde delikler açtığı hayvan kemiğine  yapıştırıcı kullanarak  yapıştırmıştır. Hapishaneden  çıkmasının  ardından bu yöntemle hazırladığı diş fırçalarını üretmek üzere kendi işini kurmuş ve kısa sürede büyütür. Bu şirket, 1996 yılına kadar aynı aileye  ait olarak üretimi  sürdürmüştür.  Wisdom Diş Fırçaları adı altında faaliyet gösteren şirket, Birleşik Krallık’ta her yıl 70 milyon adet diş fırçası üretmektedir.  1800’lerin ortalarına gelindiğinde  diş fırçaları, İngiltere, Fransa, Almanya ve Japonya’da üretiliyor, ucuz olanlarda domuz kılı, daha pahalı olanlarında porsuk kılı kullanılıyordu.

1800’lü yıllarda hayvan kemiği kullanılarak yapıllmış ve kılları dökülmüş olan bir diş fırçası
Hayvan kemiği kullanılarak yapılan diş fırçalarında domuz, at veya porsuk kılları kullanılmaktaydı. Bu kılların fırça üzerinden çabuk kopması, kolay bakteri üretmesi, sert olması ve geç kuruması dezavantajlar oluşturmaktaydı.

Diş fırçalarında hayvan kılı kullanımı, bakterilerin  üremesine elverişli bir ortam olmasının yanı sıra kısa sürede kurumadıkları için problem oluşturmaktaydı, ayrıca hayvan kılları çok geçmeden dökülüyordu.  Bazen kemiğin yerine fil dişi ya da ahşap da kullanılıyordu. 1800’lü yıllarda burjuva ve aristokrat sınıf için gümüş ve altın saplı diş fırçaları da üretilmekte ve kullanılmaktaydı.

1800’lü yılların sonunda ve 1900’lü yılların başında burjuva ve aristorat sınıf için altın ve gümüş kullanılarak özel diş fırçaları da üretilmekteydi.
Zengin ve soylu sınıf için değerli madenler kullanılarak üretilen diş fırçalarının üzerine bulunan süslemeler, diş fırçasını bir sanat eseri haline getirmekteydi.

1900’lü yılların  başında  selüloid sapı olan diş fırçaları üretilmeye başlandı.  Bu yıllara kadar kullanılmakta olan doğal hayvan kıllarının yerine naylon gibi sentetik  malzemeler, 1930’lu  yıllarda ilk olarak  DuPont tarafından kullanıldı. Naylon sapı ve naylon kılları olan ilk diş fırçası  24 Şubat 1938’de satışa sunuldu. Dünyanın ilk elektrikli diş fırçası ise İsviçre’de 1954’te icat edildi. Günümüzde normal ve elektrikli diş fırçaları olduça çeşitli şekil ve özellilerde üretilmekte , birbirine göre farklı avantajları bulunmaktadır (elektrikli ve normal diş fırçası karşılaştırması için tıklayınız )

Johnson & Johnson, 1980’lerin ortalarında Reach adını verdikleri diş fırçasını üretti. Reach  diş fırçaları, fırçalama etkinliğini arttırmak için sapı açılandırılmış ve farklı kıl tasarımına sahip  ilk diş fırçasıydı. Diş fırçası üreticileri  benzer modelleri  kısa sürede  piyasaya sürmeye başladı (diş fırçalama yöntemleri için tıklayınız ).

Diş İpi Tarihçesi

Diş ipinin ilk kullanım tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Bununla  birlikte  araştırmacılar, diş ipinin tarih öncesi çağlarda kullanıldığına  dair ipuçları bulmuşlar , at kıllarının diş ipi olarak kullanıldığını  ileri sürmüşlerdir.  1815 yılında  Amerikalı diş hekimi  Dr. Levi  Spear  Parmly, ipek ipliği diş ipi olarak kullanma fikrini ileri sürmüş , meslek hayatının  ilerleyen dönemlerinde  günlük diş fırçalama ve diş ipi kullanımının önemini vurgulayan  bir kitap yayınlamıştır.

1882 yılında  Codman ve Shurleft Company tarafından ipek kullanılarak seri olarak diş ipi üretimi yapılmaya başlanmıştır.  1898 yılında ise ilk diş ipi patenti  Johnson & Johnson firması tarafından alınmıştır.

1940’lı yıllarda üretilmiş mumlu diş ipi.

 

1940’lı yıllarda II. Dünya Savaşı ile birlikte  ipek fiyatlarının artması ve parçalanma eğilimi nedeniyle, diş ipi yapımı için ipek yerine naylon kullanılmaya başlandı. Günümüzde  bazı çeşitlerde Gore-Tex kullanımı, hassas diş etleri için süngerimsi diş ipi ve yumuşak diş ipi, çeşitli aromatik maddelerle tatlandırılmış diş ipi çeşitleri başta olmak üzere oldukça geniş bir yelpazede ürünler bulunmaktadır. Diş ipi, diş fırçası ve diş macunu ( diş macunu ne işe yarar tıklayınız ) ile birlikte en önemli kişisel diş temizliği ürünlerinden biri olarak kullanılmaktadır ( diş ipi kullanımı için tıklayınız ).

Not : Fotoğraflardaki ürünler kendi koleksiyonumuzda bulunmaktadır.

 

313 views

Yorum

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.